لیتوگرافی یک فرآیند چاپ همه کاره و پرکاربرد است که به اواخر قرن هجدهم بازمی گردد، اما همچنان نقش مهمی در چاپ مدرن، به ویژه در صنایع بسته بندی و چاپ تجاری دارد. این تکنیک که در ابتدا توسط نمایشنامه‌نویس آلمانی آلویس سنفلدر در سال ۱۷۹۶ کشف شد، با پیشرفت‌های تکنولوژی تکامل یافت و به سنگ بنای تولید تصاویر، برچسب‌ها، طرح چاپی موارد بسته‌بندی و محصولات تبلیغاتی با کیفیت بالا تبدیل شد.
لیتوگرافی چیست؟
در واقع لیتوگرافی بر اساس یک اصل شیمیایی ساده عمل می کند: دفع نفت و آب. این فرآیند شامل استفاده از یک صفحه چاپ مسطح است که معمولاً از آلومینیوم یا پلاستیک ساخته شده ، جایی که تصویر با استفاده از جذب انواع جوهر ایجاد می شود. مناطقی که چاپ ندارند برای جذب آب و دفع جوهر عایق بندی می شود، در حالی که نقاط چاپی برعکس این عملکرد، آب را دفع کرده و جوهر را جذب می کنند. سپس تصویر مرکب شده از صفحه به یک سطح لاستیکی منتقل می‌شود و از آنجا روی مواد چاپی مانند کاغذ، مقوا یا پلاستیک قرار میگیرد. به همین دلیل است که لیتوگرافی اغلب به عنوان “چاپ افست” نیز نامیده می شود.
انواع لیتوگرافی
امروزه دو شکل اصلی از لیتوگرافی استفاده می شود:
۱.لیتوگرافی افست (سنتی): رایج ترین شکلی است که برای چاپ های تجاری در تیراژ بالا استفاده می شود. از رول ها یا ورق های بزرگ کاغذ استفاده می کند و برای تولید تصاویر دقیق، نوشتار خوانا و واضح ایده آل است. لیتوگرافی افست برای چاپ بروشورها، مجلات، برچسب ها و چاپ جعبه و کارتن بسته بندی استفاده می شود.
۲.لیتوگرافی دیجیتال: توسعه جدیدتری که اصول لیتوگرافی را با فناوری چاپ دیجیتال ترکیب می کند. این روش تنظیمات سریع‌تر و چاپ‌های سریع را امکان‌پذیر میکند و آن را برای محصولات اختصاصی یا کسب و کارهای کوچک مناسب میکند.
چگونگی فرآیند چاپ لیتوگرافی
فرآیند چاپ لیتوگرافی چندین مرحله را شامل می شود تا به نتایجی با کیفیت بالا و پر مخاطب برسد:
۱. آماده سازی قالب:
یک قالب با تصویر یا متن برای چاپ آماده می شود. صفحات لیتوگرافی مدرن معمولاً از آلومینیوم ساخته می شوند که با یک سطح حساس به نور پوشیده میشوند تا هنگام قرار گرفتن در معرض نور از طریق فرآیند عکاسی به نور واکنش نشان دهند.
۲. مرکب:
جوهر به ناحیه تصویر صفحه اعمال می شود. نواحی بدون تصویر مرطوب نگه داشته می شوند تا جوهر دفع شود و اطمینان حاصل شود که فقط مناطقی که قرار است چاپ شوند جوهر دریافت می کنند.
۳. فرآیند افست:
تصویر مرکب شده به یک سیلندر لاستیکی منتقل می شود. این مرحله امکان استفاده یکنواخت‌تر از جوهر را به‌ویژه روی سطوح بافت‌دار میدهد که کیفیت و دوام چاپ را بهبود می‌بخشد.
۴. چاپ:
سپس سطح لاستیکی تصویر را بر روی زیرلایه (کاغذ، مقوا و غیره) فشار می دهند و یک چاپ شفاف و خوانا ایجاد می کند. تکنیک افست تضمین می کند که بستر هرگز مستقیماً با صفحه چاپ فلزی تماس پیدا نکند، از سایش و پارگی صفحات جلوگیری می کند و امکان چاپ طولانی تر را فراهم میکند.
۵. خشک کردن و تکمیل:
پس از چاپ، مواد از واحدهای خشک کن عبور می کنند تا جوهر به درستی تنظیم شود. بسته به کاربرد نهایی، چاپ می تواند لمینیت، برش یا پردازش بیشتری را شامل شود.
مزایای لیتوگرافی
لیتوگرافی چندین مزیت قابل توجه دارد که آن را به انتخابی محبوب برای بسته بندی، تبلیغات و سایر نیازهای چاپ تبدیل میکند:
۱. خروجی با کیفیت بالا:
لیتوگرافی در تولید تصاویر واضح و تمیز با جزئیات ظریف و رنگ‌های نامحدود، برتری دارد و آن را برای بسته‌بندی‌های سطح بالا، مواد تبلیغاتی و کمپین‌های بازاریابی ایده‌آل می‌سازد.
۲. مقرون به صرفه برای تیراژ بالا:
هنگامی که صفحات چاپ آماده می شوند، با افزایش حجم، هزینه هر واحد به طور قابل توجهی کاهش می یابد. این امر لیتوگرافی را به گزینه ای اقتصادی برای پروژه های بزرگ تبدیل میکند.
۳. تناسب در زیرلایه ها:
چاپ لیتوگرافی را می توان بر روی طیف وسیعی از کاغذ و مقوا گرفته تا پلاستیک و فلزات استفاده کرد. این تطبیق پذیری به ویژه در بسته بندی که مواد مختلفی برای محصولات مختلف مورد نیاز است، اهمیت دارد.
۴. ثبات رنگ: لیتوگرافی افست امکان پردازش رنگی و دقت پلکسلی بالا را برای طرحهای چاپی با رنگ خاص یا چند رنگ فراهم میکند.
کاربردهای لیتوگرافی در بسته بندی
لیتوگرافی به دلیل توانایی آن در تولید گرافیک با کیفیت بالا در مقیاس کم تا زیاد، نقش مهمی در صنعت بسته بندی ایفا می کند. به ویژه برای موارد زیر بسیار کاربردی و مفید واقع شده است:
-جعبه و کارتن محصول: لیتوگرافی به طور گسترده ای برای چاپ جعبه های مقوایی کالاهای مصرفی استفاده می شود. توانایی آن در پردازش تصاویر با طرح چاپی شلوغ، آن را برای بسته بندی محصولاتی که باید در قفسه های فروشگاه برجسته شوند، ایده آل می کند.
-برچسب و لیبل ها: چه برچسب های بطری های نوشیدنی و چه لیبل محصول، لیتوگرافی می تواند دقت مورد نیاز برای طرح های دقیق و متن های کوچک را ارائه میدهد.
– مجلات و بروشورها: توانایی لیتوگرافی در چاپ تیراژ بالا و پردازش رنگی، آن را به گزینه ای برای تولید بازاریابی و تبلیغات جذاب بصری تبدیل میکند.
چالش ها و محدودیت های چاپ لیتوگرافی
لیتوگرافی علیرغم مزایای فراوانی که دارد محدودیت هایی نیز دارد:
هزینه‌های راه‌اندازی: تهیه صفحات لیتوگرافی می‌تواند گران و زمان‌بر باشد و برای کارهای کوتاه یا پروژه‌هایی که نیاز به تغییرات مکرر طراحی دارند، مقرون به صرفه‌تر است.
نگرانی های زیست محیطی: چاپ لیتوگرافی سنتی از جوهرها و حلال های شیمیایی استفاده میکند که ممکن است نگرانی های زیست محیطی را بهمراه داشته باشد. با این حال، اکنون بسیاری از تولیدکنندگان با استفاده از جوهرهای سازگار با محیط زیست و بازیافت زباله، شیوه های سبزتری را اتخاذ می کنند.
شخصی سازی محدود: بر خلاف چاپ دیجیتال، لیتوگرافی برای چاپ داده های شخصی یا متغیر کمتر مناسب است زیرا برای هر طرح به صفحات ثابت نیاز دارد.
سوالات شما
زینک پلی استر بیشترین استفاده را در چاپ تک رنگ دارد.
بله، شاخه ای از لیتوگرافی ست که در ابعاد میکروسکوپی یا خیلی ریز انجام میگیرد.
بله، کارتن لمینتی هایی که تکنیک چاپی لیتوگرافی روی آنها اعمال شده است قابل بازیافت و تولید مجدد می‌باشند.
نتیجه گیری
لیتوگرافی امروزه یکی از قابل اعتمادترین و پرکاربردترین تکنیک های چاپ در جهان است. توانایی آن در تولید پرینت‌های باکیفیت و دقیق در حجم‌های زیاد یا ابعادی بزرگ، آن را در صنایعی مانند بسته‌بندی، تبلیغات و انتشارات ضروری می‌سازد. در حالی که فناوری‌های چاپ دیجیتال جدیدتر ظهور کرده‌اند، سازگاری، تطبیق‌پذیری و قابلیت اطمینان لیتوگرافی همچنان آن را به انتخابی محبوب برای مشاغلی تبدیل میکند که به دقت و مقیاس نیاز دارند.
در دنیایی که بسته بندی اغلب اولین نقطه تماس بین مصرف کننده و محصول است، کیفیت چاپ نقش مهمی در انتقال ارزش و جذابیت برند دارد. توانایی لیتوگرافی برای تولید طرح های چاپی شلوغ و حرفه ای تضمین میکند که محصولات بسته بندی شده با استفاده از این تکنیک همیشه اولین تاثیر قوی را ایجاد می کنند.
کارخانه کارتن سازی با استفاده از چاپ لیتوگرافی یا فلکسوگرافی تا به امروز طرح های ساده و حرفه ای زیادی را بر روی کارتن و جعبه های مقوایی اجرا کرده است. کارتن فلکسویی چاپی ساده دارد که بیشتر برای بسته بندی اقلام بزرگ یا عرضه بازار داخلی مورد استفاده تولیدکنندگان قرار میگیرد، کارتن صادراتی یا کارتن لمینتی که طرح های ویژه و عموماً اختصاصی دارند با بهره گیری از لیتو گرافی یا افست لمینت شده زیبایی دو چندان را به مخاطب نمایش می دهند. ورق کارتن سینگل فیس، کارتن سه لایه تا هفت لایه هر چند تعداد ورق لایه بندی شده هم که باشد تکنیک لیتوگرافی قابل اجرایی بر روی انهاست. جهت اطلاع بیشتر در این باره میتوانید با کارشناسان فروش ما در کارتن ساز دات کام تماس برقرار کنید.
